ელიტარული მანქანათმშენებლობა გაერთიანებული სამეფოს მაგალითზე

         გაერთიანებული სამეფოს მანქანათმშენებლობის ინდუსტრია ცნობილია თაცისი პრემიუმ ტიპის ავტომობილებით და სპორტსქარებით, მაგ.: ლანდ როვერ, ბენტლი, როლს როისი, ლოტუსი, ასტონ მარტინი, მინი, იაგუარი, და სხვა მრავალი. გაერთიანებული სამეფოს ერთი ერთი ყველაზე დიდი ავტომოტური ინდუსტრია გააჩნია და კონკურენციას უწევს ისეთ ქვეყნებს როგორებიც არიან, აშშ და იაპონია, ზოგიერთი სექტორის გამონაკლისით ვინაიდან, როგორც უკვე ვახსენე ბრიტანეთის ინდუსტრია არაა ყველა მომხმარებლისთვის. ვინდაიდან ნებისმიერი ბრიტანული ფირმა და მანქანის მოდელი იქნება ეს კუპე, სედანი თუ სხვა ყველა ელიტარულ მანქანად ითვლება და ამიტომაც აქვთ ელიტარული ფასებიც, რაც გაერთიანებულ სამეფოს უბლოკავს საშუალო და დაბალი კლასის ბაზარზე გასასვლელს. ბრიტანეთის მანქანათმშენებლობის ინდუსტრია ჯერ კიდევ 19 საუკუნის მიწურულიდან იწყება. ასწლეულების განმავლობაში გამოიარა მრავალი ფაზა, გაიარა აღმართებიც და დაღმართებიც.  1972 წელს 1.7 მლნ მანქანა გაყიდე, დღემდე რეკორდული მაჩვენებელია, თუმცა ამ მიღწევას მალევე კრიზისი მოჰყვა. 70-90 იიანი წლები წლების დროს გაყიდულ მანქანათა რაოდენობა რეკორდულად დაეცა. თუმცა გატარებული რეფორმების შემდგე კვლავს მოახერხეს დასტაბილურება. ვინაიდან მანქანათმშენებლობა დიდი გაერთიანებუ სამეფოს ერთ ერთი ყველაზე დიდი ინდუსტრიაა, ბუნებრივად მას გაერთიანებული სამფოს ეკონომიკასთან მჭიდრო კავშირი აქვს.  ზუსტად ამ თემებს შევეხები არსევულ ნაშრომში, განვიხილავ ამ ინდუსტრიის ეკონომიკურ წვლილს გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკაში, ამ ინდუსტრიის მიერ დასაქმებულების რაოდენობას, მის მნიშვნელობას ვეროპის ბაზრისთვის  და თუ რა სირთულეების წინაშე დგას.

         როგორც უკვე ვახსენე, ამ ინდუსტრიას დიდი წვლილი მიუძღვის გაერთიანებული სამეფოს ინდუსტრიაში.და მაინც რა კონტრიბუციას აკეთებს? 2018 წელს ინდუსტრიის კონტრიბუცია 16.6 მილიარდ ფუნტ სტერლინგს წარმოადგენდა. გრაფიდნან ვხვედავთ ინდუსტრიის წვლილის ვარდნას 2008-2010 წლებში. თუმცა რეფორმების შემდეგ კვეტღი ზრდა დაიწყო 2016 წლამდე. 2016 წელი  მეორე ადგილზეა გაყიდული ავტომობილების რ ადოენობით 1972 წლის შემდეგ. უნდა გავითვალისწინოთ რომ მანქანათმშენებკობის ინდუსტრია არამხოლოდ ავტომობილებს წარმოადგენს არამეტ, ნაწილებსაც, ტრაილერებს და კიდევ სხვა აქსესუარებს ავტომობილებისთვის.

          რა თქმა უნდა მხოლოდ  ამით არ შემოიფარგლება, ინდუსტრიის წვლილი ეკონომიკაში მანქანათ მშენებლობის ინდუსტრია ერთ ერთი ყველაზე დიდი დასაქმების სფეროსაც წარმოადგენს. სანამ კერძოდ გაერთიანებული სამეფოს მაგალითს შევეხები, მოკლედმ ინდა მიმოვიხილო პრობლემა არსებულ ინდუსტრიაში. ბოლო დეკასების განმავლობაშ მანქანათმშენებლობის ინდუსტრიის რობოტიზირება მიდის, სადაც ცოცხალი მუშა ხელი რობოტით ნაცვლდება. გააჩნია ვისი პერსპექტივით შევხედავთ ამ პრობლემას დამსაქმებლის თუ პოტენციური მუშის. მოკლედ არსებული ფაქტის გამო მთელი მსოფლიოს მასშტაბებით არსებულ ინდუსტრიაში დასაქმებული პერსონალი რაოდენობა იკლებს და არც დიდი ბრიტანეთია გამონაკლისი.

           2018 წლის მონაცემებით დიდი სამეფოს ავტომოტურ ინდუსტრიაში დასაქმებულთა რაოდენობა 166,000 ადამიანს წარმოადგენდა. რაც გაერთიანებული სამეფოს საწარმო ინდუსტრიის 7% წარმოადგენს ხოლო გაერთიანებული სამეფოს საერთო დასაქმებულთა 1% წარმოადგენს.

             ახლა მოდით ვისაუბროთ ყველაზე ატუალურ პრობლემაზე არსებული ინდუუსტრიისტვის. 2018 წლის მონაცემებით გაერთიანებული სამეფო ევროკავშირის ტოპ 6 მანქანმშნენებლობის სახლემწიფოში გადიოდა. 2018 წელს გაერთიანებულმა სამეფომ აწარმოა 1.2 მლნ ავტომობილი. გაერთიანებულმა სამეფომ ამ 1.2 მლნ ავტომობილის 80%-ის ექსპორტირება მოახერხა, ხოლო ამ 80%-იდან 53% წავიდა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში. ვინაიდან ბრექსიტანდე ტარიფები გაერთიანებული სამეფოსთვის საკმაოდ სახარბიელო იყო. ვინაიდან გაერთიანებული სამეფო აგარ შედის ევროკავშირის უტარიფო ზონაში. გაერთიანებულ სამეფოსა და ევროკავშირის ურთირეთობა მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია ტარიფებით შედგება. 10% წარმოადგენს ავტომობილზე და 4,5 ნაწილებზე. პრობლემები ექმნება ასევე დასაქმებულტა მხრივ ვინაიდან ეს ინდუსტრია ძლიერ დამოკიდებულია არა გაერთიანებული სამეფოს მოქალაქეებზე.

         მანქანათმშენებლობის ინდუსტრიას საკმაოდ დიდი წვლილი მიუძღვის გაერთაინებული სამეფოს ეკონომიკაში. არამხოლოდ თანხის მხრივ არამეთ დასაქმების პოტენციალითაც. მთელი მოსახლეობის 1% ამ სფეროშია დასაქმებული რაც არ არის დაბალი მაჩვენებელი. ახლა ევტომოტური ინდუსტრია არცთუ ისეთ სახარბიელო მდგომარეობაშია, ბრექსიტის გამო თუმცა, უფრო დიდი პრობლემების წინაშეც, ყოფილა არსებული ინდუსტრია და დაუძლევია 2 საუკუნის განმავლობაში მოწინავე მწარმოებელ ქვეყნად ითვლება.. ასევე მინდა ხაზგაზმით ვთქვა რომ ეს არ არის უბრალოდ ინდუსტრია ეს ბრიტანეთის კუტურის ნაწილია, და მოქალაქეები ამაყობენ ამით. მოკლედ ბრითანეთის ავტომატურ ინდუსტრიას არამარტო ეკონომიკური მნიშვნელობა გააჩნია არამეტ კულტურულიც.

ავტორი: გიორგი მეგრელიშვილი